Türk Silahlı Kuvvetlerinin (TSK) Zeytin Dalı Harekatı'ndaki en büyük yardımcılarından biri, milli silahlı ve silahsız insansız hava araçları (İHA/SİHA) oldu. Güvenlik güçlerine istihbarat ve ateş desteği sağlayan Bayraktar Taktik Blok 2 (TB2), harekat kapsamında 4 bin saat görev yaptı. Başbakan Binali Yıldırım'ın, "Afrin Harekatı'nın kaderini değiştiren silahlı, silahsız İHA'lardır. Karşı tarafa verilen mühimmatlar, silahlar bizim bu mukayeseli üstünlüğümüzün altında kaldı." değerlendirmesine konu olan İHA ve SİHA'ların envanterdeki sayısıyla güvenlik güçlerine sunduğu olanaklar artıyor. Baykar tarafından üretilen ve 2015'ten bu yana operasyonel olarak kullanılan Bayraktar TB2 İHA'ları diğer bölgelerde terörle mücadeleye desteğini sürdürürken, Fırat Kalkanı ve Zeytin Dalı harekatlarında da güvenlik güçlerine etkin gözetleme, keşif ve ateş desteği sağladı. Bayraktar TB2 İHA'lar, bugüne dek binlerce teröristin tespiti, teşhisi ve etkisiz hale getirilmesinde etkin rol oynadı. Zeytin Dalı Harekatı boyunca ilerleyen birliklerin önündeki tehditlerle sızma halindeki teröristler tespit ve imha edildi. Sığınak olarak kullanılan birçok mağara ve tünel de İHA keşif görevleriyle belirlendi. İHA'lar sağladıkları istihbaratla tehditlerin ortadan kaldırılmasına katkı sunarken, SİHA'larla hedefler doğrudan etkisiz hale getirildi. Tüm bu faaliyetler için yoğun mesai harcayan Bayraktar TB2 İHA'ları ve SİHA'larının Zeytin Dalı Harekatı kapsamındaki uçuş süresi 4 bin saati buldu. İHA ve SİHA'ların envantere girmelerinden bu yana toplam uçuş saati ise 42 bine ulaştı. F16 ve ATAK'lara "göz" oldular, sivil kayıpları önlediler İHA'lar zaman zaman F16, F4 uçakları ve Atak helikopterlerine işaretleme ve hedef tarifi yaptı. Topçu atışlarının tanziminde de kullanılan İHA'lar, tüm bu faaliyetlerde sağlanan hassas angajmanla sivil kayıpların önlenmesinde önemli rol oynadı. SİHA'ların yüksek irtifadan sessiz uçuş ve hassas görüntüleme kabiliyetiyle teröristlerin sivillere karşı işlediği suçlar kayıt altına alındı. Teröristlerin kara propaganda faaliyetlerinin ifşa edilmesinde bu kayıtlar kullanıldı. Sivillerin ve sivil konvoyların bölgeden ayrılmasını engelleyen teröristlerin oluşturdukları engeller SİHA'ların hassas vuruş kabiliyetiyle bertaraf edilerek binlerce sivilin zarar görmeden terörist tehlikesinden uzaklaşması sağlandı. Zorlu koşullarda limitler de zorlandı Karadan ilerleyen Mehmetçiğin güvenliğini sağlayarak zayiat vermesini önlemek için kullanılan İHA ve SİHA'lar, Zeytin Dalı Harekatı'nda kar, fırtına, sağanak yağış, sis ve yoğun bulut gibi şartlara rağmen uçuş görevlerini aralıksız icra etti. Operasyonel görevlerin eksiksiz yerine getirilmesi için uçuş limitleri sonuna kadar zorlanan İHA ve SİHA'lar, değişen hava koşullarına göre zaman zaman çok yüksek irtifalara çıktı, zaman zaman "yer artı 300 metre" irtifaya kadar alçalarak uçuş görevlerini yürüttü. Baykar'ın Ar-Ge ekibi ise harekat süresince teknik destek vermek için sahada çalışmalar yürüttü. Ekip, operasyonun şartlarına göre sistem üzerinde birçok yazılım ve elektronik güncelleme işlemi gerçekleştirdi. Böylelikle operasyonların herhangi bir aksama olmaksızın yürütülmesi sağlandı. 4 mühimmatlı SİHA'lar SİHA'lar görev sırasında özellikle ROKETSAN tarafından geliştirilen Mini Akıllı Mühimmat MAM-L'yi kullandı. SİHA'lar, bunun yanında ilk kez Zeytin Dalı Harekatı'nda 4 adet MAM-L yüklü halde operasyona katıldı. MAM-L'lerin zırh delici, termobarik başlıklı tipleri ilk kez Zeytin Dalı Harekatı'nda kullanıma girdi. Ayrıca antipersonel harp başlıklı MAM-L'ler havada parçalanacak şekilde de kullanıldı. Hedef tipine göre kullanılan harp başlıklarıyla hafif yapılar, zırhlı kara araçları, radar antenleri, silah mevzileri gibi olası hedeflere karşı birçok başarılı görev icra edildi. MAM-L, 50 libre (yaklaşık 22 kilogram) düşük ağırlığı ve 1 metreden kısa boyuyla tüm boyutlardaki İHA'lar ve hafif taarruz uçaklarından kullanıma ve ağırlığın kritik olduğu hava-yer görevlerine yönelik olarak geliştirildi. MAM-L, lazer arayıcı başlığıyla yüksek vuruş hassasiyetine sahip bulunuyor. 150 kilogramlık görev donanımı Elektronik, yazılım, aerodinamik, tasarım ve alt ana sistemleriyle tamamen milli ve özgün olarak geliştirilip üretilen Bayraktar TB2, uçuş otomasyon ve performansıyla kendi sınıfında dünyanın en gelişmiş İHA sistemi olarak dikkati çekiyor. Havada kalma süresi 24 saati geçen, 27 bin 30 feet irtifa rekoruna sahip Bayraktar TB2, 150 kilogram yük taşıyabiliyor. Bayraktar TB2, üzerindeki faydalı yüklerle gece ve gündüz faaliyet gösterebiliyor. Aktif keşif, gözetleme ve istihbarat uçuşları yapan Bayraktar TB2, elde ettiği görüntüyü harekat merkezlerine gecikmesiz aktarabilme, taşıdığı mühimmatla hedeflere taarruz edebilme özelliklerine sahip bulunuyor. Bayraktar TB2 halen TSK envanterine giren ilk ve tek SİHA olma özelliği taşıyor. (AA)