Sağlık Bakanlığından aldığı bilgiye göre, ciddi bir halk sağlığı sorunu olarak kabul edilen kansere neden olan faktörlerin başında, yüzde 90 çevresel, yüzde 10 ise genetik faktörler etkili oluyor.
Çevresel faktörlerde, alkol ve tütün ürünlerinin kullanımı, enfeksiyonlar, sağlıksız beslenme ve obezite ilk sıralarda yer alıyor.
"KETEM sayısının 285'e çıkarılması hedefleniyor"
Dünyada ve Türkiye'de sık görülen meme, serviks (rahim ağzı), kolorektal (kalın bağırsak) kanserlerinin saptanabilmesi amacıyla başlatılan tarama programıyla erken teşhis imkanı sağlanırken, aynı zamanda bu kişilerin tedavi sürecinde yaşam kalitesi artırılabiliyor.
Kanser konusunda en önemli kontrol stratejisinin korunma ve erken teşhis olduğundan yola çıkılarak Sağlık Bakanlığı tarafından hayata geçirilen Kanser Erken Teşhis, Tarama ve Eğitim Merkezleri (KETEM), Aile Sağlığı Merkezleri ve Sağlıklı Hayat Merkezlerinde meme, kalın bağırsak ve rahim ağzı kanserlerine yönelik tarama hizmetleri ücretsiz veriliyor.
Tarama programları kapsamında 2002'de 11 olan KETEM sayısı, bu yıl itibarıyla 81 ilde en az bir tane olmak üzere 167'si sabit, 25'i mobil, 10'u "Pembe Prenses" (kanser karama aracı) olmak üzere toplam 202'ye ulaştı. Her 250 bin nüfusa bir KETEM planlanırken, Sağlık Bakanlığı, ülke genelinde KETEM sayısını 285'e çıkarmayı hedefliyor.
"Kanser şüphesi olanlar 2. ve 3. basamak merkezlere yönlendirildi"
Toplum tabanlı ulusal kanser tarama programları ile rahim ağzı kanseri taraması kapsamında, 2014 Ağustos'tan itibaren kadınlara HPV-DNA testi yapılıyor. Bugüne kadar 4 milyon kişiye test uygulandı ve yapılan taramalar sonucunda 170 bin 432 kişide pozitif sonuç alındı. Söz konusu taramalarla 20 bin kadında kanser erken evrede teşhis edildi.
Meme kanserinde de 2007'den bugüne kadar yaklaşık 3 milyon kadına tarama yapılırken, bunlardan 20 binine erken teşhis konuldu.
Kolon kanseri taramasında ise 2011'den bugüne kadar 4,5 milyon kişiye test yapıldı ve 200 bin kişide pozitif sonuç çıktı. Tarama yapılanlardan 12 bininde kolon kanseri erken teşhis edildi.
Tarama sonucunda kanser şüphesi olan kişiler ikinci ve üçüncü basamak merkezlere yönlendirilerek bilgilendirildi ve ileri tetkikleri yapılarak tedaviye alındı.
(AA)