Yükseköğretim Kurulu (YÖK) Başkanı Prof. Dr. Yekta Saraç, her yıl tez aşamasındaki 400 araştırma görevlisine, aylık 2 bin 500-3 bin 500 lira arasında değişen oranlarda burs ile yurt dışında eğitim imkanı sağlayacak Yurtdışı Doktora Araştırma Bursu (YÖK-YUDAB) Programı'nı başlattıklarını bildirdi. Saraç, YÖK'te düzenlediği basın toplantısında, tez aşamasındaki araştırma görevlilerine yönelik yeni başlatılan YÖK-YUDAB Programı'na ilişkin bilgiler verdi. Türkiye'nin 2023 yılında dünyanın 10 büyük ekonomisinden birisi olma hedefi dikkate alındığında, bu hedefe ulaşabilmenin ancak nitelikli bilgi üretimi ve nitelikli insan faktörü ile mümkün olabileceğine dikkati çeken Saraç, bunun da küresel ölçekte rekabetçi bir yükseköğretim sistemine sahip olmayı gerektirdiğini vurguladı. YÖK olarak bu amaca yönelik yeni programların başlatıldığını dile getiren Saraç, bu kapsamda YÖK-TEBİP ve 100/2000 YÖK Doktora Bursu'nun hayata geçirildiğini, ayrıca temel bilim programları olan fizik, kimya, biyoloji ve matematik programlarında YÖK Temel Bilimler Programları (YÖK-TEBİP) Üstün Başarı Sınıfları'nın oluşturulduğunu anımsattı. Yekta Saraç, bu programların dışında yükseköğretim tarihinde ilk kez YÖK-YUDAB Programı'nı başlattıklarını duyurdu. Bu kapsamda, YÖK tarafından verilecek burslar sayesinde başarı öncelenerek doktora eğitiminde tez aşamasında olan araştırma görevlilerine kendi alanlarında yurt dışında araştırma yapma imkanının sunulacağını aktaran Saraç, program ile belirlenen öncelikli alanlarda, devlet üniversitelerinin araştırma görevlisi kadrolarına atanan ve doktora eğitiminin tez aşamasındaki öğrencilerin, en az 6 ay en fazla bir yıl süreyle tezleri ile ilgili araştırmalar yapmak üzere yurt dışına gönderileceğini belirtti. Devlet üniversitesinde çalışan araştırma görevlileri başvurabilecek Saraç, YÖK-YUDAB Programı'na Yükseköğretim Kurulunca belirlenmiş öncelikli alanlarda doktora derslerini tamamlamış, yeterlilik sınavını geçmiş ve halen tez aşamasındaki 2547 sayılı Kanun uyarınca bir devlet üniversitesinde araştırma görevlisi olarak çalışan tüm Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının gerekli koşulları taşımak kaydıyla başvuru yapabileceğini kaydetti. Başvuru yapacakların belirli bir yabancı dil yeterliliğinin olması gerektiğini ifade eden Saraç, adaylardan son 5 yıl içinde YÖKDİL, YDS, E-YDS, ÜDS, KPDS'den veya ÖSYM tarafından eşdeğerliği kabul edilen uluslararası yabancı dil sınavından muadili en az 65 puan aldığını gösterir dil sınav sonucunu belgelendirmelerinin istendiğini söyledi. Saraç, başvuru için istenen diğer koşulları şöyle anlattı: "Adayların, başvuru tarihi itibarıyla, son üç yıl içinde doktora eğitimine başlamış olmaları ve dünyadaki başarılı üniversitelerden kabul almaları şartı bulunuyor. Bu kapsamda Times Higher Education (THE), Academic Ranking of World Universities (Shanghai) ve QS tarafından yapılan dünya üniversite veya alan sıralamalarında son 3 yıl içerisinde ilk 500 içerisine giren üniversitelerden birinden en az altı ay en fazla bir yıl süreyle kabul almalarını istiyoruz. Hoca-talebe ilişkisi de değerlendirmede rol oynayacak. Bu destek programından sadece bir kez faydalanabilecek olan araştırma görevlilerinin, tez danışmanlarından onay almaları gerekecek. Her bir tez danışmanı ilgili ilan döneminde danışmanlığını yaptığı araştırma görevlileri arasından en fazla iki kişiye referans olabilecek. " Burs miktarı ülkeye göre belirlenecek Saraç, adayların başvurularını YÖK’e yapacaklarını belirterek, şu bilgiyi paylaştı: "Her yıl 400 tez aşamasındaki araştırma görevlisine, aylık 2 bin 500-3 bin 500 lira arasında değişen oranlarda burs ile yurt dışında eğitim almalarına imkan sağlanacak. YÖK-YUDAB Programı'nda burs miktarı araştırma görevlilerinin gittikleri ülkeye göre belirlenecek. Avrupa, Asya Pasifik, Kuzey Amerika, Latin Amerika ülkelerindeki üniversitelerden kabul alacak adaylara aylık 3 bin 500 lira, Orta Asya, Sahraaltı Afrika ülkelerindeki üniversitelerden kabul alacak adaylar 3 bin lira, Güney Asya, Güney Kafkasya, Orta Doğu ve Kuzey Afrika ülkelerinden kabul alacak adaylar ise 2 bin 500 lira burs alacak." Saraç, burs almaya hak kazanan araştırma görevlilerinin yurt dışına gidiş-dönüş yol masraflarının da karşılanacağını bildirdi. Potansiyel aday 2 bin 624 Saraç, burs programına başvuru yapacak potansiyel adaylara ilişkin de bilgiler paylaştı. Bu kapsamda doktora eğitiminde tez aşamasında olan toplam araştırma görevlisi sayısının 10 bin 53 olduğunu bildiren Saraç, yeni burs programına başvuru yapabilmek için aranan kriterleri sağlayan araştırma görevlisi sayısını 2 bin 624 olarak açıkladı. Bursa başvurabilecek araştırma görevlileri arasında sağlık bilimlerinde 342, sosyal ve beşeri bilimlerde bin 319, fen ve mühendislik bilimlerindeki araştırma görevlisi sayısının ise 963 olduğunu belirten Saraç, fen ve mühendislik bilimleri içerisinde temel bilimlere ayrı bir kotanın tahsis edileceğini belirtti. YÖK Başkanı Saraç, burs programına başvuruların YÖKSİS sistemi üzerinden alınacağını, programa ilişkin duyurunun üniversitelere iki hafta içinde gönderileceğini söyledi. Doktora tezleri kamuoyuna açılacak Saraç, yeni burs programına ilişkin açıklamaların ardından dünkü Resmi Gazete'de yayımlanan 7100 sayılı Yükseköğretim Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'a ilişkin değerlendirme yaptı. Doçentlikle ilgili süreçte, bin 400 dolayında yayınlardan geçmiş, sözlü aşamasını bekleyen adayın bulunduğunu bildiren Saraç, Üniversitelerarası Kurul (ÜAK) ile temas halinde olduklarını ve bu adayların en kısa süre içerisinde unvanlarının belirlenmesi konusunda yoğun çalışma yapıldığını belirtti. Saraç, "Orada herhangi bir gecikmeye mahal olmadan bu husus gerçekleşecek diye düşünüyoruz. Herhangi bir mağduriyet orada yaşanmaz." diye konuştu. Lisansüstü tezlerin elektronik olarak erişime açılmasının yükseköğretim sisteminde beklentilerin üstünde nitelik açısından kazanım olacağına işaret eden Saraç, "Bundan sonra doktora tezlerini yönetecek danışmanlar da tezlerin sahibi olan öğrenciler de tezlerin kamuoyuna açılacağını bilecek ve o şekilde daha ciddiyetle doktora tezlerine önem vereceklerine inanıyoruz. Bu pakette, sistemi iyileştirici pek çok madde var. Bunun da ülkemize, yükseköğretim sistemimize hayırlı olmasını diliyorum." değerlendirmesini yaptı. (AA)